Công nghệ đang trở thành yếu tố chi phối, dẫn dắt nền kinh tế

Cuối tháng 3/2018 vừa qua, tại Ba Vì, Hà Nội, lần đầu tiên Bộ Tư pháp phối hợp cùng NextTechGroup tổ chức hội thảo “Xây dựng khung pháp lý về tiền ảo tại Việt Nam – Một số vấn đề đặt ra”. Đây là dịp để cơ quan xây dựng chính sách lắng nghe ý kiến từ các doanh nghiệp, chuyên gia trong lĩnh vực Crypto Currencies (Tiền điện tử) để từ đó có những đề xuất liên quan đến việc xây dựng khung pháp lý quản lý tiền ảo tại Việt Nam hiện nay.

Trong tham luận “Hành lang pháp lý quản lý tiền ảo tại các nước trên thế giới” trình bày tại hội thảo, điểm lại 4 làn sóng khoa học công nghệ làm thay đổi thế giới kể từ thế kỷ 18 cho đến nay, ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch NextTech Group nhận định, mỗi cuộc cách mạng đều đem lại năng suất lao động cao hơn và sự thịnh vượng cho những quốc gia đi đầu biết nắm bắt cơ hội; nhưng đồng thời cũng đưa đến tai họa cho những nước không biết tận dụng cơ hội.

Ông Bình cũng chỉ rõ, các cuộc cách mạng sau có thời gian để “lây lan” ra toàn thế giới càng nhanh hơn. Cụ thể, trong khi các cuộc cách mạng trước phải mất vài chục năm thậm chí hàng trăm năm mới được phổ biến ra toàn thế giới, thì với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, quá trình toàn cầu hóa diễn ra rất nhanh. Đơn cử như, chỉ cần từ 3 - 5 năm là đủ thời gian để 1 ứng dụng công nghệ trong cuộc cách mạng về CNTT, Internet, di động như Uber, Grab, GoJek… phổ biến rộng khắp và đe dọa đến ngành công nghiệp taxi. “Từ đó, có thể thấy rằng, với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 này, đất nước chúng ta cần nhanh chóng lướt trên các cơn sóng của thời đại mới, còn nếu chần chừ, chậm chạp thì sẽ bị “nhấn chìm”, bị lỡ tàu như trong các cuộc cách mạng trước”, ông Bình nêu quan điểm.

Đề cập đến những hệ quả mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đưa lại, theo ông Bình, trước hết đó chính là nền kinh tế tri thức cho phép con người không cần có tư liệu sản xuất như đất đai, tài nguyên thiên nhiên… cũng có thể trở nên giàu có. Minh chứng rõ nhất là sự xuất hiện của các tỉ phú tự thân, đi lên từ 2 bàn tay trắng, chỉ nhờ vào chất xám. Hệ quả thứ hai cũng là hệ quả trực tiếp đang đe dọa sự tồn tại của mô hình kinh tế thị trường truyền thống. Và xu hướng toàn cầu hóa mạnh mẽ là hệ quả lớn thứ ba mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đưa đến.

“Ngày nay, toàn cầu hóa diễn ra vô cùng nhanh chóng. Các doanh nghiệp công nghệ như Grab mới khởi nghiệp cách đây 5-6 năm, hay GoJek khởi nghiệp từ 3-4 năm trước nhưng đến nay đều đã trở nên phổ biến ở khu vực Đông Nam Á và “đô hộ” các quốc gia. Rõ ràng, trong bối cảnh hiện nay, chúng  ta không thể nghĩ trong phạm vi biên giới hẹp”, ông Bình nói.

Theo phân tích của người đứng đầu NextTech Group, trong kỷ nguyên Internet hiện nay, nền kinh tế được chi phối bởi dầu mỏ, tài nguyên, khai khoáng… đang bị thay thế bằng nền kinh tế do công nghệ dẫn dắt, chi phối. Ông Bình nhấn mạnh: “Điều này được thể hiện rõ qua danh sách 10 Công ty có giá trị thương hiệu lớn nhất trên thế giới năm 2017 có sự góp mặt của 9 doanh nghiệp công nghệ, chỉ có có duy nhất 1 công ty truyền thống đứng ở vị trí thứ 10 là McDonald’s và chắc rằng trong năm nay Công ty này sẽ bị đánh bật khỏi danh sách. Đây sẽ là minh chứng hùng hồn nhất cho luận điểm nền kinh tế hiện nay không còn bị chi phối bởi dầu mỏ, tài nguyên mà đang được dẫn dắt bởi công nghệ”.

Cùng với đó, kỷ nguyên Internet cũng chứng kiến sự xuất hiện của kinh tế ngang hàng. Khác với kinh tế thị trường truyền thống có công cụ điều tiết chung là tiền, với kinh tế ngang hàng, người này sẽ tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ trực tiếp của người khác dựa trên sự chia sẻ và sử dụng tài nguyên, vật lực dư thừa của xã hội dựa trên nền tảng kết nối thông tin bằng CNTT và Internet.

Hiện nay, người ta có thể chia sẻ nhiều thứ từ nhà cửa, xe cộ, văn phòng…và ai cũng có thể vừa là người sản xuất vừa là người tiêu dùng. Đơn cử như tại Mỹ, hiện nay ra đường có thế nhìn thấy sự hiện diện của kinh tế ngang hàng, kinh tế chia sẻ ở khắp nơi, như đi trên đường có Uber, Lyr, RelayRides; vận chuyển hàng có Postmate, Taskrabbit; đi vay ngân hàng có LendingClub; đặt phòng có Airbnb, Onefinestay…

Vào ngày 25/3 vừa qua, Facebook đã thừa nhận họ bắt đầu tải lịch sử cuộc gọi và tin nhắn trên điện thoại Android của Google từ năm 2015 - lần đầu tiên thông qua ứng dụng Messenger và sau đó là qua một tùy chọn trong Facebook Lite, phiên bản rút gọn của Facebook. Facebook cho biết thêm họ chỉ thu thập những thông tin này khi người dùng cho phép, và Facebook không thu thập nội dung của các tin nhắn hay cuộc gọi, người dùng có thể bỏ tùy chọn thu thập dữ liệu và xóa các bản ghi đã lưu bằng cách thay đổi cài đặt ứng dụng.

Facebook không trả lời cụ thể nhiều câu hỏi về vấn đề này. Sự việc đầu tiên được trang Ars Technicađưa ra, sau một tuần hỗn loạn với scandal về dữ liệu của 50 triệu người dùng Facebook bị tiếp cận.

Có một lý do khiến hành vi của Facebook chỉ xảy ra với điện thoại Android. Apple kiểm soát rất chặt chẽ các ứng dụng, nâng cao sự bảo mật riêng tư cho người dùng iPhone. "Cách tiếp cận cơ bản của Apple là thu thập thật ít thông tin người dùng, và người dùng sẽ kiểm soát thông tin", Rich Mogull, CEO của công ty bảo mật Securosis, cho biết.

Nhưng Android thì khác.

Trên thực tế, cho đến gần đây, Google cho phép các nhà phát triển ứng dụng truy cập vào các cuộc gọi và nhật ký tin nhắn trên điện thoại. Tất cả những gì họ cần là một ứng dụng yêu cầu truy cập vào danh bạ người dùng. Một khi người dùng đồng ý, Android cũng sẽ cấp quyền truy cập vào các lịch sử liên hệ này.

Bắt đầu vào năm 2012 khi phát hành "Jelly Bean", Android sẽ thông báo cho những người cài đặt các ứng dụng rằng họ cũng cho phép các ứng dụng truy cập vào nhật ký cuộc gọi và tin nhắn, nhưng vẫn yêu cầu họ đồng ý tất cả các quyền đó. Từ chối yêu cầu có nghĩa là người dùng không dùng được các ứng dụng đó.

Cho đến năm 2015 khi Google phát hành Android 6.0, "Marshmallow", điện thoại Android cuối cùng đã chia nhỏ các quyền. Nghĩa là người dùng có thể đồng ý chia sẻ địa chỉ liên hệ, nhưng từ chối truy cập vào lịch sử tin nhắn và điện thoại của họ.

Cũng trong năm đó, Facebook cho biết các ứng dụng của họ bắt đầu thu thập thông tin này. Nhưng nhiều người dùng Android không sử dụng phiên bản hệ điều hành mới nhất. Trong thực tế, họ thường không thể dùng bản mới nhất ngay cả khi họ muốn.

Apple sở hữu cả phần mềm và phần cứng cho iPhone, cho phép cập nhật phiên bản iOS mới theo ý thích. Ngược lại, Google phần lớn phải dựa vào cả nhà cung cấp dịch vụ di động và các nhà sản xuất phần cứng khi phân phối các phiên bản Android mới.

Hiện có gần 20.000 mẫu điện thoại Android đang được sử dụng, và các nhà mạng đều muốn điều chỉnh phần mềm để đảm bảo rằng nó sẽ hoạt động trơn tru nhất có thể trên mạng lưới của họ. Vì thế, các phiên bản Android mới rất khó tiếp cận người dùng.

Tính đến tháng Một, khoảng 65% người dùng iPhone đang sử dụng phần mềm iOS mới nhất, được giới thiệu vào năm 2017. Trong khi đó chưa đến 1% thiết bị Android đang sử dụng phiên bản Android mới nhất, được gọi là "Oreo".

Chỉ hơn 50% người dùng Android đang sử dụng hai phiên bản hệ điều hành đời trước đó, cho phép họ từ chối việc chia sẻ nhật ký cuộc gọi và tin nhắn. Tháng 10 năm ngoái, Google bắt đầu buộc tất cả các ứng dụng tuân thủ quy tắc mới khi phát hành bản cập nhật, ngay cả các điện thoại chạy phiên bản Android cũ hơn.

Tất cả sự việc trên để lại hai câu hỏi lớn chưa được giải đáp. Tại sao Google thiết lập quyền truy cập Android theo cách này? Và có bao nhiêu ứng dụng đã lợi dụng thiết lập đó?

Các chuyên gia và các nhà bảo vệ quyền riêng tư cho biết câu trả lời của câu hỏi đầu tiên có lẽ liên quan đến mô hình kinh doanh dựa trên quảng cáo của Google, giống như Facebook, phụ thuộc vào việc thu thập thông tin chi tiết về người dùng để nhắm đến các quảng cáo phù hợp. Apple, trong khi đó, thu được lợi nhuận từ việc bán các thiết bị và dịch vụ như Apple Music.

Một yếu tố khác có thể xảy ra: Android phải chạy theo Apple trong nhiều năm và rất muốn thu hút các nhà phát triển ứng dụng, để ngang bằng với App Store của Apple. Một số nhà phát triển ứng dụng có thể nhận thấy quyền truy cập lớn vào dữ liệu người dùng trên Android thật hấp dẫn – giống như Facebook chẳng hạn.

Các chuyên gia nói rằng không rõ liệu các ứng dụng khác có như Facebook, theo dõi lịch sử cuộc gọi và tin nhắn, nhưng điều đó là rất có thể.

Bob O'Donnell, nhà phân tích của Technalysis Research cho biết: "Theo nhiều cách, Facebook chỉ là đỉnh của tảng băng trôi. Có rất nhiều ứng dụng khác đang thu thập dữ liệu như thế này".

Chưa rõ cho đến nay có bao nhiêu ứng dụng đã truy cập vào nhật ký cuộc gọi hoặc có bao nhiêu nhật ký cuộc gọi của người dùng đã được gửi đến các nhà phát triển ứng dụng. Về việc này, người phát ngôn của Google đã từ chối bình luận.

Thêm vào đó, một nhà sản xuất điện thoại Android lớn đã bày tỏ sự không chắc chắn về vai trò của mình trong việc bảo vệ sự riêng tư của người dùng. LG Electronics cho biết trong một tuyên bố:"Vào thời điểm này, bản chất của việc vi phạm dữ liệu rất không rõ ràng, vì vậy rất khó để đưa ra nguyên nhân hoặc giải pháp".

Cung cấp sức mạnh cho xe là khối động cơ V12, dung tích 6,5 lít như bản coupe, công suất tối đa 690 mã lực tại 8.250 vòng/phút, mô-men xoắn cực đại 690 Nm tại 5.500 vòng/phút, có khả năng tăng tốc 0-100 km/h trong 2,9 giây, tốc độ tối đa đạt 349 km/h. 

4. Lamborghini Aventador LP750 SV (35 tỷ đồng)

Chiếc Aventador LP750 SV đầu tiên tại Việt Nam, đồng thời là chiếc duy nhất bản coupe thuộc sở hữu của thiếu gia Minh Nhựa. Xe có giá sau thuế khoảng 35 tỷ đồng tại Việt Nam. 

Aventador LP750 SVcủa Minh Nhựa là chiếc Lamborghini đắt thứ hai Việt Nam. Ảnh: TNTBros.

Aventador LP750-4 Super Veloce được giới thiệu vào tháng 3/2015 tại Geneva Motor Show. Siêu xe này có hệ thống truyền động được nâng cấp, công suất động cơ cũng tăng từ 700 lên 750 mã lực. Mô-men xoắn cực đại 690 Nm tại tua máy 5.500 vòng/phút.  

Kết hợp với việc giảm trọng lượng 50 kg do sử dụng sợi cacbon tăng cường cả bên trong và bên ngoài xe, LP 750-4 SV có tỷ lệ trọng lượng 1 mã lực/2 kg.

3. Lamborghini Aventador LP 750-4 SuperVeloce Roadster (trên 40 tỷ đồng)

Chiếc Lamborghini Aventador SuperVeloce phiên bản mui trần đầu tiên Việt Nam được một showroom tư nhân tại Hà Nội nhập về hồi tháng 12/2016. Mẫu xe này nhanh chóng soán ngôi siêu xe LP750 SV Coupe của Minh Nhựa để trở thành chiếc Lamborghini đắt nhất Việt Nam. 

Lamborghini Aventador LP 750-4 SuperVeloce Roadstercó giá trên 2 triệu USD tại Việt Nam. Ảnh: Thế Hưng.

Tại Mỹ, siêu xe có giá từ 530.000 USD chưa bao gồm thuế. Mức giá sau thuế tại Việt Nam vẫn chưa được công bố, nhưng theo cách tính thuế mới, giá trị siêu xe này không dưới 40 tỷ đồng.